Voordelen van borstvoeding
Waarom we het nog steeds hebben over de “voordelen” van borstvoeding
Stel je voor dat je zegt: “Ademen heeft voordelen.” Of: “Je ogen gebruiken is echt een pluspunt.” Klinkt gek, toch? Toch doen we dat met borstvoeding. We praten over de voordelen van iets dat biologisch gezien de norm is. Moedermelk is geen upgrade, geen luxeproduct, geen superfood uit een hippe bio-winkel, het ís het oorspronkelijke ontwerp. En toch voelen we ons verplicht om borstvoeding te ‘verkopen’ met lijstjes en wetenschappelijke bullet points.
Maar goed, ik doe gezellig mee. Want hoewel ik liever zou praten over de risico’s van het niet geven van borstvoeding, weet ik ook dat dit onderwerp een mijnenveld is van emoties, meningen en persoonlijke verhalen. En ik wil niemand afschrikken of beschamen. Schuldgevoel? Daar heb je geen borsten voor nodig, dat krijg je er als moeder gratis bij.
Dus laten we het hebben over de voordelen van borstvoeding. Niet omdat je anders een slechte moeder bent. Niet omdat je iets fout doet als je kunstvoeding geeft. Maar gewoon, omdat kennis kracht is. En borstvoeding? Die is op veel fronten echt een krachtpatser.
De 10 belangrijkste, wetenschappelijk bewezen voordelen van borstvoeding
1. Borstvoeding verlaagt het risico op infecties bij baby’s
Oorontstekingen, luchtweginfecties, maag-darmklachten, borstvoeding is als een gepersonaliseerd medicijn dat je baby’s immuunsysteem een vliegende start geeft. [¹]
2. Minder kans op wiegendood (SIDS)
Baby’s die borstvoeding krijgen, hebben een tot 50% lager risico op wiegendood. Niemand weet exact waarom, maar mogelijk komt het doordat ze lichter slapen en sneller wakker worden als er iets mis is een ingebouwde veiligheidsalarmfunctie, als het ware. [²]
3. Lager risico op overgewicht en diabetes type 2
Borstvoeding lijkt de kans op obesitas en latere stofwisselingsziekten te verlagen. Niet omdat borstvoeding slanker maakt, maar omdat het de zelfregulatie van honger ondersteunt. Je baby leert: eten doe je op gevoel, niet op routine. [³]
4. Moeders herstellen sneller na de bevalling
Borstvoeding stimuleert de samentrekking van de baarmoeder. En ja, dat voelt alsof je ingewanden een tango dansen, maar het betekent ook: minder bloedverlies en sneller herstel. [⁴]
5. Bescherming tegen borstkanker en eierstokkanker bij de moeder
Elke maand borstvoeding telt mee. Moeders die langer borstvoeding geven, hebben een lager risico op bepaalde kankersoorten. [⁵]
6. Verbeterde moeder-kindbinding
Oxytocine, dat knuffelhormoon, vliegt je lijf in bij iedere voeding. Je baby kijkt je aan alsof jij de zon en de maan tegelijk bent. En eerlijk: dat ben je ook. [⁶]
7. Minder allergieën en eczeem
Bij kinderen met een familiaire aanleg kunnen borstvoeding en exclusieve voeding in de eerste maanden het risico op allergieën en atopie verlagen. [⁷]
8. Het is altijd beschikbaar en perfect op temperatuur
Geen gedoe met flessen, poeder, sterilisators of nachtelijke afwasmarathons. Borstvoeding is ready-to-serve. Eigenlijk is het de roomservice van de natuur.
9. Grotere hersenontwikkeling
Sommige studies tonen een licht hogere IQ-score bij kinderen die borstvoeding kregen. Of dat komt door de voeding of het totaalplaatje? Dat blijft lastig te zeggen. Maar hé, elke druppel telt. [⁸]
10. Het bespaart geld en is milieuvriendelijk
Borstvoeding is gratis, duurzaam en veroorzaakt geen afval. Geen verpakkingen, geen CO2 van productie of transport. Moeder Aarde geeft een high five.
En ja, die voordelen blijven bestaan ook als je kind geen baby meer is.
We doen soms alsof borstvoeding na de babytijd verandert in iets exotisch of ongemakkelijks. Zodra je kind rechtop loopt of een stukje kaas kan eten, lijken sommige mensen te denken dat je borsten voortaan weer decoratief moeten zijn. Maar het lichaam van jouw peuter of kleuter is nog steeds gebouwd op moedermelk en het profiteert nog steeds van de voedingsstoffen, antistoffen en troost die het biedt.
Dat commentaar als: “Krijgt hij nóg borstvoeding?” of “Daar zit toch niks meer in?” kun je dus vriendelijk parkeren bij de andere fabels, ergens tussen “je verwent hem” en “ze worden er afhankelijk van.” Want de wetenschap is duidelijk: hoe langer je voedt, hoe groter de gezondheidsvoordelen voor je kind én voor jezelf.
Tot slot
Deze voordelen zijn geen checklijst voor goed moederschap. Ze zijn ook geen reden tot schaamte als borstvoeding niet lukt of niet gewenst is. Maar ze zijn wél belangrijk om te kennen. Want hoe vaak horen we nog: “Ja, borstvoeding is leuk, maar flesvoeding is net zo goed hoor”?
Nee. Het is prima als je de fles kiest. Maar ‘net zo goed’? Dat is alsof je zegt dat appelsap uit een pak hetzelfde is als een knapperige appel van de boom. De naam is hetzelfde, maar de inhoud? Dat is een ander verhaal.
Borstvoeding is niet perfect, maar wel uniek. En in een wereld waarin de norm vaak lijkt te zijn wat je in het keukenkastje kunt bewaren, is het goed om te blijven benoemen wat de natuur eigenlijk al geregeld had.
Borstvoeding is geen extraatje, het ís het uitgangspunt. De rest is Plan B. En dat is oké, zolang we dat ook durven zeggen.
Bronnen:
Victora CG et al., Lancet, 2016;387(10017):475–490
Thompson JMD et al., Pediatrics, 2017;140(5):e20171324
Horta BL et al., WHO Review, 2015
Neville MC et al., Journal of Nutrition, 2001;131(11):3005S–3008S
Collaborative Group on Hormonal Factors in Breast Cancer, Lancet, 2002;360(9328):187–195
Uvnäs-Moberg K et al., Physiology & Behavior, 2015;144:66–71
Lodge CJ et al., Clinical & Experimental Allergy, 2015;45(5):847–859
Belfort MB et al., JAMA Pediatrics, 2013;167(9):836–842